Przewlekłe zapalenie trzustki to groźna choroba zapalna trzustki powodująca postępujące i nieodwracalne zmiany w jej budowie, co z kolei skutkuje występowaniem zaburzeń trawienia oraz regulacji gospodarki węglowodanowej. Warto wiedzieć jak ją rozpoznać, by jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie.[1]
Kto choruje na przewlekłe zapalenie trzustki?
Przewlekłe zapalenie trzustki jest stosunkowo częsta chorobą w populacji polskiej. Najczęściej chorują osoby przewlekle nadużywające alkoholu, mężczyźni, powyżej 60. roku życia. Główne czynniki ryzyka zostały opisane w akronimie TIGAR-O. Nazwa tego systemu powstała od pierwszych liter czynników, które w największym stopniu wpływają na wzrost ryzyka zachorowania.[1]
Obraz kliniczny i rozpoznanie.
Przewlekłe zapalenie trzustki zwykle rozwija się powoli. Dolegliwości w 90% przypadków rozpoczynają się od występowania stałego lub przejściowego bólu w okolicy nadbrzusza, który często mylony jest na przykład z dolegliwościami ze strony pęcherzyka żółciowego albo zwykłymi błędami dietetycznymi. Prawdą jest jednak, że dolegliwości w przebiegu przewlekłego zapalenia trzustki wzmagają się po alkoholu lub spożywaniu tłustych posiłków. Samo rozpoznanie choroby stawia się na postawie dokładnej diagnostyki med ycznej, na którą składają się:
– badania laboratoryjne – lekarze badają aktywność amylazy i lipazy w surowicy, która może jednak pozostawać w normie. Dlatego też niezbędne jest wdrożenie diagnostyki obrazowej.
– badania obrazowe – bez względu na metodę obrazowania badania wykonuje się w celu wykazania tak zwanych „pewnych objawów zapalenia trzustki”. Najpopularniejszymi metodami służącymi do ich wykazania są: USG jamy brzusznej, tomografia komputerowa brzucha czy ECPW (endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna).
– badania histologiczne – rzadko wykonywane. W pierwszej kolejności lekarz musi pobrać fragment tkanki trzustki. Następnie pobrana próbka podlega ocenie, która ma na celu wykazanie zaniku miąższu gruczołowego lub nacieków komórek zapalnych. [1]
Algorytm postępowania leczniczego.
W celu skutecznego leczenia przewlekłego zapalenia trzustki lekarze stosują algorytm postępowania leczniczego przewlekłego zapalenia trzustki. Nalezą do niego:
– zwalczanie bólu za pomocą środków przeciwbólowych
– uzupełnianie niedoborów enzymów trzustkowych w celu poprawy procesów trawienia oraz uniknięcia niedożywienia
– wyrównanie zaburzeń metabolizmu węglowodanów w przypadku, gdy w przebiegu PZT dochodzi do zaburzenia w wydzielaniu glukagonu i insuliny.
– zapobieganiu niedożywienia – w przypadkach, gdy pacjent nie jest w stanie spożywać pokarmów ze względu na duże zaawansowanie zmian, pokarm podaje się droga pozajelitową.
– zapobieganie i leczenie powikłań takich jak ropień trzustki czy przetoki trzustkowe. [1]
Więcej o przewlekłym zapaleniu trzustki >>
[1] Pod red. Gajewski P., Interna Szczeklika – Podręcznik Chorób Wewnętrznych, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2012, s: 982-988